تفاوت اصلاح با اقدام اصلاحی چیست؟

(در پاسخ به ایمیل آقای محسن مسعود و پرسش های مطرح شده مشابه در خصوص تفاوت اصلاح و اقدام اصلاحی)

جناب آقای عبدی، با سلام و احترام

ضمن قدردانی از مقاله مفید جنابعالی با موضوع “چرا اقدامات حل مساله اثربخش نيستند؟” در روزنامه دنیای اقتصاد مورخ ۲۰ فروردین ۱۳۹۴، خواهشمند است در صورت امکان، در مورد آیتم شماره ۷، تفاوت اصلاح و اقدام اصلاحی، بیشتر توضیح بفرمایید.

در استاندارد بین المللی تعاریف، واژگان و اصطلاحات سیستم های مدیریت کیفیت، ISO 9000 ویرایش سال ۲۰۰۵ اصلاح و اقدام اصلاحی به این صورت تعریف شده اند.

بند ۳-۶-۵-   اقدام‌ اصلاحی‌  Corrective Action

اقدامی‌ كه‌ برای‌ از بین‌ بردن‌ علت‌ یك‌ عدم‌ انطباق‌ یا سایر شرایط‌ نامطلوب‌ تشخیص‌ داده‌ شده،‌ انجام‌ می‌گیرد.

بند ۳-۶-۶- اصلاح‌ Correction

اقدامی‌ كه‌ برای‌ از بین‌ بردن‌ یك عدم‌ انطباق‌ تشخیص‌ داده‌ شده،‌ انجام‌ می‌گیرد.

هنگامی که یک مسئله، مشکل و مغایرتی رخ دهد معمولا افراد مسئول و مرتبط با آن سعی می کنند که مسئله را حل کرده و مشکل را برطرف نمایند. برخی مواقع حل مسئله به صورتی است که آثار آن را فقط برطرف می کنیم و امکان بروز و ظهور مجدد آن را دست نخورده باقی می گذاریم. راه منطقی و عقلایی آن است که راه تکرار را ببندیم. این مهم با یک رویکرد نظام مند اتفاق می افتد. برای این کار باید مسئله به خوبی تعریف شود، علل ریشه ای وقوع آن را مشخص کنیم و با اتخاذ تدابیر و اجرای اقداماتی علت های وقوع مسئله و مشکل را از بین ببریم.

تفاوت اصلاح و اقدام اصلاحی

برای مقابله با مشکل اگر شما با انجام اقداماتی سعی کنید خود موضوع و اثر ایجاد شده را برطرف کنید، اصلاح انجام داده اید مثلا یک محموله از محصولات تولید شده، مشکل کیفی داشته و با انجام مجدد فرآیند تولید روی آن قطعات، مشکل کیفی را برطرف نموده اید. تا اینجا شما اصلاح کرده اید.

اقدام اصلاحی اما به این صورت است که شما از وقوع دوباره مشکل و رخ دادن مجدد مسئله جلوگیری می نمایید. به عنوان مثال اگر مشخص نمایید که عیب رخ داده در محموله نامنطبق به چه علتی بوده و از وقوع آن علت جلوگیری کنید در حقیقت اقدام اصلاحی صورت داده اید.

در زیر مثال های دیگری از تفاوت اصلاح با اقدام اصلاحی را می بینید.

عدم انطباق، اقدام پیشگیرانه، اصلاح و اقدام اصلاحی