مصاحبه روزنامه اصفهان زیبا با حسین عبدی درباره عدم تولید داخلی کالاهای ساده
مینا ایزدی
بررسی آمار گمرک حکایت از واردات کالاهایی می دهد که تولید آنها در داخل بدون نیاز به تکنولوژی پیچیده و خاصی به راحتی عملیاتی می شود. در شرایطی رویای خودکفایی در تولید را در ذهن داریم که حتی در زمینه تولید ابتدایی ترین کالاها نیز حمایت ها به این گونه نبوده و نیست تا سرمایه گزار بتواند ریسک تولید را با دل و جان بپذیرد و‌در این حوزه ها ورود کند. حالا برای تامین همین کلاه گیس های ساده هم کشورهای مختلفی همچون آلمـان، چیـن، ترکیـه، اندونـزی، کره، روســیه و ویتنــام دندان تیز کرده‌اند تا بازار ایران را در دست بگیرند.
آمارهای عجیب واردات کالاهای ساده
«واردات بیش از یک میلیارد و ۳۷ میلیون تومان دوک و قرقره در فرودین امسال»،« واردات ۸۵۳ تن لاستیک فرغون در ۱۲ ماه سال ۹۶»،« واردات بیش از ۱۱ تن نخ دندان در شش ماهه نخست امسال»، « واردات بیش از هفت تن کلاه‌گیس، ریش، ابرو و مژه مصنوعی به ارزش بیش از‌سه میلیارد ریال»، « واردات ۶۱۷ تن چوب بستنی با ارزش ۹۹۳ هزار دلار در سال ۹۵»، « واردات ۵۲۷ تن قیچی خیاطـــی به ارزش ۱, ۲ میلیون دلار در‌هشت ماهه امسال »، « واردات ۳۵ تن رخت‌آویزبا ارزش ۱۲۰ هزار دلار »
و « واردات ۲۹ تن چکش و پتک» تنها بخشی از همان آمارهای تعجب‌برانگیز است که می توان به راحتی در‌داخل ساخت و تولید کرد، اما تاکنون صنعتگران در این حوزه ها ورود پیدا نکرده اند یا به ندرت سرمایه‌گذاری پیدا می شود که به تولید این دسته از کالاها به چشم یک فرصت نگاه کرده باشد.
واردات کلاه گیس که به همین تازگی ها خبر ساز شد، علاوه بر اینکه در قالب سوژه طنز شبکه‌های اجتماعی دســــت به دســــت می‌شد، انتقادات مجلسی‌ها را هم به همراه داشته است. حمیدرضا فولاد گر که ریاست کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی را برعهده دارد در گفت و گو با خبرگزاری ها اعلام کرده است تمام حرف ما این است که چرا چنین مجوزهایی داده شده؟ اگر شاهد به‌هم ریختگی منابع و مصارف ارزی هستیم و تراز کشور منفی شده به دلیل صدور مجوز برای هر کالای ضرور و غیرضرور بوده است.
کالاهای ساده کم طرفدار
این کالاها برای تولید نیازمند تکنولوژی پیچیده و‌خاصی هم نیســـتند که بهانه محدودیت ها و‌ناتوانی در تامین فناوری تولید را بپذیریم. صنعت فقط فولاد، پتروشیمی و خودروسازی نیست. صنعت می تواند ساخت و تولید همین کالاهای ساده ای باشـــد که خارجی ها در بنگاه های کوچک و متوسط خود تولید می کنند و هر ساله به‌واسطه صادرات شان به ایران درآمدزایی می کنند و سودخوبی هم عایدشان شده است. آیا نداشتن توجیه اقتصادی و نبود منابع لازم برای تولید این کالاها مانع ازورود سرمایه گذار به این حوزه ها شده یا حمایت های سیاست گذار به گونه ای نیست که صنعتگران بتوانند با راه اندازی بنگاه های کوچک یا متوسط هم اشتغال‌زایی کنند و هم نیاز بازار داخل را به این دسته از کالاها تامین کنند؟
کشورهای صنعتی فرصت های تولید را می شناسند
این کشورها بازارها را رصد می کنند و به همین کالاهای ساده به چشم یک منبع درآمدزا و سودآور برای ارزآوری و توسعه تولید در کشورشان نگاه می کنند. برای تنوع در تولید حتی سرمایه گذاری هم کرده اند تا موسسه مطالعاتی و تحقیقاتی تاسیس شود و با دقت نیازها را بررسی کند.
در بخشی از کتاب «مكانیزم ارتباطی دولت و بخش خصوصی و ظهور بنگاه‌های عظیم صنعتی و‌بازرگانی در ژاپن» نوشته بهزاد علیپور تهرانی بیان شده است یکی از دلایل موفقیت کشورهای صنعتی و از جمله ژاپن تاسیس موسسه های مطالعاتی بزرگی است که فقط درباره خواسته‌های اقتصادی مردم خاورمیانه تحقیق كنند!
یكی از مصادیق جدی همكاری دولت با بخش خصوصی،تاسیس ده‌ها و صدها موسسه تحقیقاتی مشاور برای بسط یک رشته فعالیت‌های مشترک دولت و بخش خصوصی است. به طوری‌كه در عمل مرز میان دولت و بخش خصوصی برداشته شده است. بر همین اساس انستیتوی خاورمیانه ژاپن و موسسه ژاپنی اقتصاد خاورمیانه با همكاری دولت و بخش خصوصی ایجاد شده است و وظیفه آنها رصد اقتصاد و خواسته های مردم خاورمیانه است.
*******
حسین عبدی، مشاور و کارشناس صنعتی دلیل عدم تولید این کالاهای ساده را بی ثباتی حمایت های تعرفه ای، عدم ثبات در سیاست‌گذاری‌های صنعتی و توجیه نداشتن تولید کالاهای ساده با تیراژ پایین می داند که تمایل سرمایه‌گذار را برای ورود به این حوزه های صنعتی کاهش داده است.
عبدی به اصفهان زیبا می‌گوید :
این دسته از کالاهای ساده توسط کشورهای صادرکننده در تیراژ بالا تولید می شود و به همین دلیل از بهای تمام شده کمتری برخوردار هستند و در نتیجه با قیمت پایین روانه بازار می شوند. در این شرایط تولید کالاهای ساده، توجیه اقتصادی دارد، اما اگر این دسته از کالاها در تیراژ پایین تولید شوند از توجیه اقتصادی برخوردار نیستند و در نتیجه برای سرمایه‌گذارانی که به دنبال فرصت هستند جذابیتی ندارد و آنها رغبتی برای تولید این کالاهای ساده پیدا نخواهند کرد.
عبدی اظهارمی کند: باید شرایط اقتصادی را برای ساخت و تولید این دسته از کالاها در نظر داشت، تعدادی از این کالاهای ساده اگر قرار است تولید شود و در بازار شرایط مناسبی برای فروش داشته باشد باید با استفاده از تکنولوژی روز تولید شوند تا تولید آنها انرژی بر نباشد و فضای کار زیادی هم اشغال نکند.
این کارشناس صنعتی ادامه می‌دهد: اگر سرمایه‌گذاران به تولید این کالاهای ساده به چشم فرصت نگاه کنند شرایط به گونه ای‌است که برای تامین مواد اولیه آن با مشکل مواجه می شوند بنابراین شرایط مناسب اقتصادی و تجاری باید حاکم باشد تا تولیدکننده بتواند در شرایط مناسب تولید کند و بفروشد.
به طور کلی می توان گفت تولید همین کالاهای ساده نیازمند تامین امنیت سرمایه گذاران است. این در حالی است که نوسان و تلاطم های اقتصادی امکان هرگونه سرمایه‌گذاری را از سرمایه گذاران سلب می کند.
وی اذعان می کند: در کوتاه مدت، فهرست اقلام وارداتی کم یا زیاد می شود یا سیاست‌گذاری‌های تشویقی در خصوص واردات و صادرات از ثبات برخوردار نیست که سرمایه‌گذاران بتوانند با توجه به آن برای تولید محصولات و کالاهایی که تاکنون در داخل تولید نشده، برنامه ریزی کنند. برای مثال این امکان وجود دارد که یک واحد تولیدی برای ساخت همین کالاهای ساده، سرمایه گذاری کند اما حمایت‌های تعرفه‌ای به گونه ای باشد که بازار از این اقلام وارداتی پر شود.
زیرمجموعه های وزارت صمت باید یکپارچه تر و هماهنگ تر عمل کنند تا لیستی از کالاهایی که پتانسیل تولیدشان در داخل وجود دارد به سرمایه گذاران معرفی و با حمایت‌های تعرفه ای مناسب و با ثبات، بستر را برای تولید این کالاها در کشور ایجاد کنند.
تولید به مجموعه ای از رویکردهای سیستمی، رفتاری، اقتصادی، پولی و مالی و حتی فرهنگی و اجتماعی ارتباط پیدا می‌کند. چون در این مسائل بین بخش صنعت و بخش تجارت، هماهنگی و نزدیکی وجود ندارد با وجود برخورداری از زیرساخت های مناسب حتی نیازهای اولیه همچون تامین کاغذ دستگاه های پوز و کارت‌های خام اعتباری را نیز نمی توان تولید کرد و نبود این ها در داخل، مصرف کنندگان را اذیت می کند.
لینک مصاحبه در روزنامه اصفهان زیبا : چرا ابتدایی ترین کالاها هم در کشور تولید نمی شود؟
ثبت دیدگاه
مایل به ملحق شدن به بحث هستید ؟به ما بپیوندید !