چالش در شناسایی صحیح ریسک ها – کدام یک از این موارد، ریسک می‌باشند؟
یک مورد خاص به عنوان چالش در شناسایی صحیح ریسک ها وجود دارد که در این فرصت می‌خواهم به اتفاق بر آن مروری کنیم. پیش از این که هر گونه توضیحی در این باره بدهم، بهتر است گفت‌وگو را از نقطه‌ای دیگر آغاز کنم.
به نظر شما کدام یک از مواردی که در ادامه آمده اند، ریسک هستند؟
۱- ممکن است بودجه کافی نداشته باشیم.
۲- به ضرب الاجل زمانی نمی توانیم برسیم.
۳- داریم یک تکنولوژی که تست نشده است را استفاده می کنیم.
۴- شرکت از اسپانسر استفاده نمی کند.
پیش از آن که ادامه مطلب را بخوانید، یک بار دیگر به دقت گزینه‌ها را بررسی کنید. بر اساس آن‌چه که از ریسک و تعریف آن می‌دانید، مشخص کنید که به نظر شما کدام یک از موارد بالا اساسا ریسک محسوب می‌شوند. گزینه انتخابی خود را یادداشت نمایید. اگر هم در پایین صفحه، دیدگاه خود را ثبت کنید می‌توانید از نظرها و دیدگاه‌های همکاران خود نیز آگاه شوید.
در کارگاه های شناسایی ریسک که در دوره های آموزشی مدیریت ریسک تشکیل می‌شود، برگه‌های تمرین شناسایی ریسک را به مدیران و کارشناسان حاضر در دوره می‌دهم که ریسک‌های حوزه کاری خود را در آن درج کنند. در برگه‌های تکمیل شده‌ای که دریافت می‌کنم و همچنین در جلسه‌های مشاوره مدیریت ریسک در مرحله‌ای که ریسک‌ها را شناسایی می‌کنیم، یک چالش خاص، در بسیاری از موارد وجود دارد و سر برمی‌آورد.
چالش در شناسایی صحیح ریسک ها
در مرحله شناسایی ریسک، کار اصلی در حقیقت، به رسمیت شناختن ریسک می باشد. با به‌کارگیری روش‌های متعدد، از اطلاعات دریافتی از منابع گوناگون سعی می‌کنیم، ریسک‌هایی که سازمان با آنها روبه‌رو خواهد شد را شناسایی کنیم. سپس در جلسه‌ای دیگر، با حضور عوامل مرتبط، موارد شناسایی شده را بررسی و تأیید کرده و به عنوان یک ریسک می‌پذیریم.
به نظر می آید کار ساده‌ای باشد. آسان نیست و ساده نمی باشد. نمی‌شود هم گفت که کار پیچیده‌ای است اما قطعا مهم است. چرا مهم؟ زیرا که فعالیت‌های بعدی فرآیند مدیریت ریسک، شامل تحلیل و ارزیابی ریسک و تنظیم اقدامات رسیدگی به ریسک‌ها بر روی همان ریسک‌هایی که در مرحله اول شناسایی شده انجام می‌شوند. در شناسایی ریسک‌ها اگر به خوبی و به درستی عمل نکنیم شاید تمام منابعی که برای اجرای فرآیند مدیریت ریسک صرف می‌کنیم به نتیجه و ارزشی که تمایل داریم با یک برنامه مدیریت ریسک اثربخش و کارآمد به آن برسیم، دست نخواهیم یافت.
در بسیاری از برگه های ثبت ریسک، آن چه به عنوان ریسک، شناسایی و درج می شوتد اساسا و ماهیتا ریسک محسوب نمی‌شوند. به تعریف رایج، معتبر و ساده ریسک، دقت کنید.
ریسک، اثر عدم قطعیت است.
پس ریسک، پیامدی است از رویدادی که قطعیت ندارد و عدم قطعیت دارد.
چالش در شناسایی صحیح ریسک ها – ریسک در برابر مسئله و آینده در برابر هم اکنون
این تعریف ساده، دست کم، دو نکته را برای ما مشخص می کند.
اول – ریسک، اثر رویدادی است که مربوط به پس از این می باشد.
یعنی رویداد و پیامد پسین آن، در آینده است و مربوط به زمان حال نیست. مدیریت ریسک، اتخاذ رویکردی پیش‌نگر به مسایل و رویدادهایی است که هنوز رخ نداده‌اند. رخ‌دادها و پیامدهایی که ما فرصت داریم درباره آنها فکر کنیم، تحلیل‌شان کنیم و اگر لازم است، رویکردی مناسب را در پیش بگیریم. پس اگر مسئله یا مشکلی همین الان روی داده است، حتی اگر به ما آسیب و زیان شدیدی می‌رساند باید بگویم که در دامنه کاربرد سیستم مدیریت ریسک، جا ندارد و قابل بررسی نخواهد بود.
دوم – این رویداد، شاید رخ دهد.
شاید هم روی ندهد. احتمال آن می تواند بسیار پایین یا بسیار بالا باشد اما احتمال وقوع آن هر چه قدر که هست، رویدادی، احتمالی است. اثرها و پیامدهایی که این اتفاق در پی خواهد داشت، در فرآیند مدیریت ریسک، مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و نسبت به آن اقدامی تعریف خواهد شد.
*
پس ریسک بایستی مربوط به آینده باشد و وقوع آن احتمالی است. بنابراین گزینه‌ای که این دو را نداشته باشد، ریسک محسوب نمی‌شود و در پروسه مدیریت ریسک به آن نخواهیم پرداخت. ممکن است موردی بسیار مهم هم باشد اما هر چه که هست در فرآیندی به جز مدیریت ریسک باید به آن رسیدگی کرد. مثلا در فرآیند حل مسئله می‌توان آن را بررسی کرد و راهکارهایی برایش اندیشید.
الان می توانید بگویید که چه نوشته بودید؟ آیا درست تشخیص داده بودید؟ دیدگاه کنونی شما با نظر ابتدایی که داده بودید، تفاوت دارد آیا؟
کامنت را ثبت و دیدگاه خود را ارسال کنید.
ثبت دیدگاه
مایل به ملحق شدن به بحث هستید ؟به ما بپیوندید !