تدریس دوره آموزشی ERM مدیریت ریسک سازمانی در شرکت بورس اوراق بهادار تهران

دیروز آخرین روز از مجموعه کلاس های دوره آموزشی ERM مدیریت ریسک سازمانی در شرکت بورس اوراق بهادار تهران را برگزار کردم. دوره آموزشی ERM برای دو هفته برنامه ریزی شده بود و مطابق همان تشکیل گردید. در این دوره آموزش ریسک سازمانی، کارکنان واحد مدیریت ریسک شرکت بورس تهران و همچنین مسئولان ریسک همکار در کلیه واحدهای سازمانی حضور یافتند و . دوره ERM به صورت حضوری در محل بورس تهران واقع در مقر اصلی شرکت یعنی ساختمان شیشه ای بورس در سعادت آباد برگزار گردید.

***

شرکت بورس اوراق بهادار تهران سال ۱۳۴۶ بر پايه قانون تصویب شده در یک سال پیش از آن، تأسيس گردید. بورس تهران کار و فعاليت خود را با انجام چند معامله بر روي سهام بانك توسعه صنعتي و معدني آغاز كرد. در پي آن شركت نفت پارس، اوراق قرضه دولتي، اسناد خزانه، اوراق قرضه سازمان گسترش مالكيت صنعتي و اوراق قرضه عباس‌آباد به بورس تهران راه يافتند.

بورس اوراق بهادار تهران هم اکنون بیشتر از نیم قرن فعالیت را گذرانده است. تامین مالی، تعمیق و توسعه بازار، ارتقاء شفافیت و نقدشوندگی از اصول اولیه و اساسی بورس به شمار می روند.

از مهمترین نقش ها و اهداف استراتژیک بورس تهران می توان به تامین مالی بنگاه های بخش عمومی و خصوصی کشور اشاره کرد. ایجاد تنوع در ابزارهای معاملاتی و افزایش پذیرش و عرضه شرکت های جدید در صنایع مختلف، باعث می شود که سهم بازار سرمایه در تامین مالی افزایش یابد. بر این اساس بستر مناسب برای هدایت و جذب نقدینگی بیش از پیش فراهم می‌شود.

***

برنامه ریزی و هماهنگی برگزاری دوره آموزشی ERM مدیریت ریسک سازمانی فروردین ماه امسال انجام شد. از واحد مدیریت ریسک شرکت بورس اوراق بهادار تهران درخواستی دریافت کردم تا دوره مدیریت ریسک سازمانی را تدریس کنم.

با درخواست و دریافت اطلاعات مورد نیاز، طرح ریزی دوره آموزشی ERM را انجام دادم و مشخصات این دوره را در قالب سند شناسنامه دوره مدیریت ریسک سازمانی تدوین نموده و در اختیار مدیریت محترم ریسک شرکت بورس قرار دادم. جناب آقای دکتر محمدی مدیر محترم دپارتمان مدیریت ریسک شرکت بورس، بر روی سرفصل ها و زمان اختصاص داده شده به آنها نظرهای اصلاحی داشتند که مطابق درخواست، در برنامه دوره تغییرات و اصلاحات مد نظر را اعمال کردم.

از جمله مباحثی که از سوی شرکت بورس روی آن تأکید شد، فرهنگ ریسک سازمان بود. با توجه به همین نکته، بخش مربوط به فرهنگ ریسک بسط و گسترش یافت. همچنین مقرر گردید که به ویرایش جدید مدل COSO یعنی ویرایش ۲۰۱۷ با عنوان مدیریت ریسک – یکپارچگی با استراتژی و عملکرد نیز زمان بیشتری اختصاص دهیم و مفاهیم و مبانی آن را برای حاضران در دوره با رویکرد اجرایی و پیاده سازی تشریح نمایم.

تدریس دوره آموزشی ERM مدیریت ریسک سازمانی در شرکت بورس اوراق بهادار تهران

زمانبندی و تقویم برگزاری جلسه های آموزشی هم در نهایت با شرکت بورس هماهنگ شد و مطابق با برنامه طراحی شده جلسه ها برگزار گردید و دوره به اتمام رسید.

در دوره برگزار شده چند تمرین و کارگاه آموزشی هم طراحی و اجرا گردید. از جمله آنها می توان به کارگاه طراحی شاخص‌های کلیدی ریسک Key Risk Indicator اشاره کرد. از همه فراگیران دوره درخواست شد که مراحل شناسایی ریسک، تشخیص شاخص کلیدی عملکرد KPI مربوط به آن و در نهایت تعریف KRI را انجام دهند. چند نفر از فراگیران هم، کارهای عملی خود از طراحی شاخص کلیدی ریسک را روی تخته نوشته و برای دیگر همکاران خود این روند را توضیح دادند.

همچنین تعیین اشتهای ریسک و تمرین نوشتن نمونه هایی به عنوان بیانیه اشتهای ریسک سازمان در برخی حوزه ها صورت گرفت. برای هر یک از شاخص های کلیدی ریسک نیز مقدار اشتهای ریسک، سطح قابل تحمل و ظرفیت نهایی ریسک تعریف گردید.

با توجه به هدف‌گذاری دانشی و مهارتی اولیه برای دوره ERM و تأکید مدیریت محترم ریسک شرکت بورس، به بحث فرهنگ ریسک نیز به صورت جدی و مفصل پرداخته شد.

سه مدل اصلی و شناخته شده فرهنگ ریسک سازمانی در این دوره مطرح گردید. کارکرد اصلی مدل های فرهنگ سازمانی، ایجاد امکان برای ارزیابی وضعیت کنونی فرهنگ ریسک شرکت می باشد. در ادامه نیز، مدل به سازمان کمک می کند که برای مداخله در جهت بهبود فرهنگ ریسک، اقدام‌ها و برنامه هایی تعریف کنند.