دوره آموزش حل مسئله

مدت دوره و کارگاه آموزشی حل مساله :  ۷  ساعت در  ۱ روز

با درخواست سازمان متقاضی، برنامه ریزی و برگزاری کارگاه با طرح‌ها و زمان‌بندی‌های دیگر نیز امکانپذیر می‌باشد.

نحوه برگزاری :

• به صورت حضوری در محل سازمان
• به صورت مجازی (آنلاین)

این نکته دیگر پوشیده نیست و بسیاری می‌توانند بگویندکه بسیاری از مشکلات عملکردی، نارضایتی مشتریان داخلی و ارباب رجوع، دوباره‌کاری‌ها، مسائل حوزه منابع انسانی، عدم تحقق اهداف و نتایج از پیش تعیین شده و دیگر مواردی که مطابق انتظارها نیستند در بیشتر سازمان ها، دوباره و دوباره بروز کرده و ظهور می یابند.

غلبه بر این چالش ها از طریق فرآیند و تکنیک های حل مسئله از فرآیندهای مهم سازمان است که سعی می کند به صورتی سیستماتیک مسائل و مشکلات شناسایی شده در فرآیندهای عملیاتی، مدیریتی و پشتیبانی را تحلیل کرده و با تعیین علل ریشه‌ای، مسائل را یک بار و ترجیحا برای همیشه، حل و برطرف نماید یا دست کم احتمال وقوع مجدد آنها را بسیار کاهش دهد.

دوره و کارگاه آموزشی حل مسئله و در همین چارچوب، دوره آموزشی خلاقیت و حل مسئله، با این هدف طراحی گردیده تا مکانیزم حل مسئله و تعیین و انجام اقدامات لازم را به صورت اصولی و صحیح ارائه نماید و دانش مورد نیاز همچون اصول و تکنیک‌های حل خلاق مسئله، تفکر واگرا، تفکر همگرا و تفکر جانبی با رویکرد کشف و حل چالش‌ها را در اختیار فراگیران قرار دهد.

سرفصل های آموزش حل مسئله و محتوای دوره

·         ارائه مفاهیم و اصطلاحات مسئله، مشکل، حل مسئله، تفکر خلاق، فرآیند اقدام، ارزیابی اثربخشی

·         بررسی دسته بندی و شناسایی انواع مسایل و ویژگی های خاص هر نوع

برگزاری ۹ کارگاه تخصصی ذیل کارگاه آموزشی حل مسئله

کارگاه شناسایی مسئله ها و دسته بندی آنها

·         بررسی تفاوت مشکل و سوال با مسئله

·         نحوه تبدیل مشکل به مسئله

کارگاه تبدیل مشکل به مسئله

·         تشریح روش‌های Proactive مانند برنامه ریزی مبتنی بر سناریو برای کشف مساله ها

·         آشنایی با تعریف مسئله اصلی و تفاوت آن با مسئله ظاهری (ادراک شده اولیه)

·         انتخاب روش حل مسئله متناسب با نوع و ویژگی های مشکلات و مسایل

·         روش ها و رویکردهای تعریف و بیان مسئله شامل روش تعریف مسئله دانکر Duncker Diagram

·         ارائه مکانیزم پیشگیرانه و تکنیک های ارزیابی ریسک و کاربرد آنها در تشخیص و شناسایی مسئله ها

·         بررسی تفاوت محدودیت‌ها و چالش‌های سیستماتیک (ذاتی) و غیرسیستماتیک (عامدانه)

·         به کارگیری تفکر انتقادی (استدلال انتقادی ساختاریافته) در تعریف مسئله اصلی

·         آشنایی با روش نوشتن مسئله – بازنویسی مسئله در تعریف و بیان مسئله

کارگاه آموزشی تعریف صحیح و بیان مسئله اصلی

·         تشریح استانداردهای بین المللی موجود مربوط به حل مسئله و اقدام پیشگیرانه

·         طرح ریزی فرآیند حل مسئله و اقدام اصلاحی و ارائه مراحل و توالی آنها

·         نحوه شناسایی مسایل، چالش‌ها و فرصت‌ها – ورودی‌های فرآیند حل مسئله

·         انواع علت های بروز مشکل و عدم انطباق و نحوه شناسایی و تعیین آنها

·         مروری بر بهترین روش‌ها و تکنیک‌های شناسایی علت‌های ریشه‌ای مسئله شامل ۵why، استخوان ماهی، نمودار و جدول why-why و تحلیل درخت خطا

کارگاه تحلیل علت های وقوع مسئله با روش پنج چرا

·         آشنایی با استاندارد بین المللی تحلیل علل ریشه‌ای RCA – استاندارد BS EN 62740

·         رویکرد تفکر جانبی و تفکر خلاق و کاربرد آن در حل مسئله

·         مروری بر انواع روش‌های سیستماتیک حل مسئله

·         توضیح مفهوم و متد تفکر واگرا و تفکر همگرا

·         تشریح تکنیک های رایج و کارآمد حل مسئله روش دلفی

کارگاه اجرای تکنیک دلفی

·         تشریح تکنیک بارش افکار

کارگاه بارش افکار – ذهن انگیزی (طوفان فکری)

·         توضیح روش شش کلاه تفکر

کارگاه شش کلاه تفکر

·         آشنایی با عوامل تقویت کننده یا بازدارنده خلاقیت و نوآوری در سازمان (در سطح فردی و سازمانی)

·         سیستم پیگیری اجرای فعالیت های حل مسئله، سنجش اثربخشی حل مسئله و شاخص اندازه گیری آن

·         روش های بهبود اثربخشی اقدامات غلبه بر چالش ها و حل مسایل

·         عوامل تأثیرگذار فردی، گروهی و سازمانی بر روند کشف و حل مسئله ها

·         آسیب شناسی و بررسی مشکلات رایج سازمان‌های ایرانی در حوزه حل مسئله و غلبه بر چالش ها

·         مروری بر تکنیک های نوین خلاقیت و حل مسئله

·         تشریح مدل های مختلف تصمیم گیری

·         آشنایی با روش های تصمیم گیری یک یا چند معیاره

کارگاه اجرای تکنیک های تصمیم گیری

·         آشنایی با خطاهای شناختی در تفکر و تصمیم گیری

کارگاه تشخیص خطاهای شناختی و راه های غلبه بر آنها

– انجام یک بازی مدیریتی با سناریوی تنظیم شده (دوره حضوری)

– نمایش فیلم

– پاسخ به پرسش‌ها

– آزمون کتبی (در صورت درخواست سازمان)

– هماهنگی و برنامه ریزی انجام یک آزمون کتبی و سنجش سطح یادگیری فراگیران در درک مفاهیم حل مسئله

– اجرای پروسه سنجش اثربخشی دوره آموزشی مطابق مدل چهارسطحی کرک پاتریک شامل فعالیت های زیر:

سطح ۱ : واکنش

داشتن واکنش مثبت نسبت به دوره برگزار شده شامل فضای آموزش، مدرس، جزوه و محتوای دوره

سطح ۲ : یادگیری

کسب نمره بالاتر از متوسط در آزمون کتبی (برای این افراد گواهینامه حضور و گذراندن دوره صادر می شود)

سطح ۳ : رفتار

·         مشاهده تغییر در رفتارهای فراگیران در محیط کار،

·         ارزیابی مافوق مستقیم و گزارش مشاهده محسوس تغییر در نگرش و رویکرد کاری فرد

·         تحول در انجام فعالیت ها، کارها و وظایف شغلی مطابق آموزه های دریافت شده

·         استفاده از ادبیات و به کارگیری اصطلاحات و واژگان به کار رفته در دوره آموزشی

سطح ۴ : نتیجه

مقایسه شاخص های عملکردی قابل اندازه گیری در مقاطع پیش و پس از برگزاری دوره

– محیط فیزیکی مناسب تشکیل کلاس (در تناسب با تعداد نفرات)، دارای امکانات گردش هوا،

– تجهیزات آموزشی : ویدئوپروژکتور، وایت بورد، سیستم صوتی (در صورت نیاز)، رایانه، بستر آموزش الکترونیکی، دوربین تصویربرداری

– محتوای آموزشی : فایل ارائه کلاسی (جزوه آموزشی)

– سایر : تنظیم مناسبات و رعایت پروتوکل‌های بهداشتی در نظر گرفته شود. همچنین کلیه فراگیران، قلم برای نوشتن و کاغذ یا دفترچه برای یادداشت به همراه داشته باشند.

۱)     Ian Robertson (یان رابرتسون) کتاب Problem Solving Skills

۲)     استراتژی هایی برای حل خلاق مسئله اسکات فوگلر و استیو ل‌بلانک

۳)     آموزش حل مسئله و خلاقیت – کورس دانشگاه میشیگان

۴)     Department of Chemical Engineering, University of Michigan, Ann Arbor

۵)     دستنامه خلاقیت و نوآوری (سازمانی) مرکز آموزش و پژوهش های توسعه و آینده نگری ۱۳۹۵

۶)     وب سایت محل توسعه مهارت ها

۷)     حل خلاقانه مسایل – کورس دانشگاه صنعتی شریف (استاد دکتر جمالی)

۸)     دست‌نامه خلاقیت و نوآوری فردی مرکز آموزش و پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری استان اصفهان ۱۳۹۶

۹)     گروه تفکر و پژوهش، درس روانشناسی، متوسطه آموزش و پرورش

۱۰) ادوارد دوبونو  Edward de Bono

– سخنرانی، ارائه مفاهیم و مبانی، تشریح مدل ها

– تکرار، جمع بندی، بازآموزی و پرسش های متعدد از فراگیران و جلب مشارکت آنها

– ارائه مثال، موردکاوی

– به کارگیری استدلال قیاسی و استدلال استقرایی در تشریح مدل ها و الگوها

– کارگاه آموزشی، ارائه تمرین و انجام آن در کلاس، بررسی نتایج و دادن بازخورد و اصلاح کارهای انجام شده برای ارتقاء مهارت های حل مسئله

– هماهنگی و توجیه تعدادی از افراد حاضر در دوره برای اجرای سناریوهای از پیش طراحی شده

·         فایل ارائه کلاسی حاوی ۱۶۲ اسلاید آموزش روش های حل مسئله

که شامل مدل ها و همچنین اسلایدهای حاوی متن برای مطالعه پس از کلاس جهت خودآموزی فراگیران می باشد.

·         فیلم

·         معرفی وب سایت های معتبر

ارائه فهرست و عنوان کتاب های مناسب در این حوزه

o        سرفصل های ارائه شده برای آموزش حل مسئله و روش های حل خلاق مسئله مطابق با نظر و بازخورد سازمان کارفرما قابل اصلاح و بازنگری می باشد.

o        در روش برگزاری دوره حل مسئله به شیوه حضوری، در صورت رعایت پروتوکل‌های بهداشتی و فاصله اجتماعی، محدودیتی در تعداد نفرات وجود ندارد.