استاندارد ایزو ۳۷۰۰۲ راهنمای سیستم‌های مدیریت سوت‌زنی ISO 37002:2021

فایل متن استاندارد ایزو ۳۷۰۰۲ راهنمای سیستم‌های مدیریت سوت‌زنی ISO 37002:2021

نظر به اهمیت بالا و ضرورت توجه شایسته به انطباق عملکرد دستگاه‌های دولتی، شرکت‌های خصوصی و سازمان‌های عمومی غیردولتی با قوانین و مقررات، سلامت مالی و رعایت مسایل اخلاقی، میزان توجه سیستم‌های مدیریتی به این مباحث، فزونی یافته است. در همین راستا نهادهای مسئول، ابزارهای مختلفی را برای کمک به سازمان‌ها جهت درک و به‌کارگیری روش‌های مدون و نظام یافته‌ای را در قالب استانداردهای مدیریتی، تألیف و منتشر نموده‌اند. از جمله آنها می‌توان به استاندارد سیستم مدیریت ضد رشوه یعنی ایزو ۳۷۰۰۱ و سیستم مدیریت سوت‌زنی ایزو ۳۷۰۰۲ اشاره کرد.

سوت زنی، گزارش‌دهی خطاکاری مشکوک یا ریسک خطاکاری است. مطالعات و تجربیات نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از خطاکاری از طریق گزارش‌های داخل یا نزدیک به سازمان مورد توجه قرار می‌گیرد.

سازمان به طور فزاینده به معرفی یا بهبود خط مشی‌ها و فرآیندهای سوت‌زنی داخلی در پاسخ به مقررات یا به طور داوطلبانه توجه دارند.

با توجه به اهمیت موضوع و ضرورت پرداختن صحیح و اصولی به بحث سوت زنی، در این مطلب استاندارد ایزو ۳۷۰۰۲ راهنمای سیستم‌های مدیریت سوت‌زنی ISO 37002 معرفی و فایل متن آن ارائه می‌گردد. این استاندارد راهنما در سال ۲۰۲۱ نسخه اصلی آن انتشار یافته و به همت سازمان ملی استاندارد ایران، متن ترجمه شده و نسخه فارسی این استاندارد با همان شماره در ۱۴۰۱ منتشر شده است.

در قسمت اصطلاحات و واژگان در متن استاندارد ایزو ۳۷۰۰۲ راهنمای سیستم‌های مدیریت سوت‌زنی مفهوم سوت‌زن تعریف شده است که عینا در اینجا نقل می‌کنم.

سوت زن

whistleblower

شخصی که خطاکاری واقعی یا مشکوک را گزارش می‌کند و باور معقول دارد که اطلاعات در زمان گزارش‌دهی درست است.

یادآوری ۱ – باور معقول، باوری است بر اساس مشاهدات، تجربیات یا اطلاعاتی که یک فرد دارد و اگر فردی دیگر در همان موقعیت می‌بود نیز همان باور را می‌داشت.

یادآوری ۲ – مثال‌هایی از سوت زنان شامل، ولی نه محدود به موارد زیر می‌شود:

• کارکنان یک سازمان

• کارکنان طرف‌های برون سازمانی شامل افراد قانونی که سازمان با آنها نوعی از ارتباط کسب و کاری ایجاد کرده است یا برنامه‌ای برای ایجاد دارد، شامل ولی نه محدود به ارباب رجوع، مشتریان، سرمایه‌گذاران مشترک، شرکای سرمایه‌گذاری مشترک، شرکای ائتلاف تجاری، فراهم آورندگان برون سپاری، پیمانکاران، مشاوران، پیمانکاران فرعی، تأمین کنندگان، فروشندگان، رایزنان، کارگزاران، توزیع کنندگان، واسطه گران و سرمایه گذاران

• دیگر افراد مانند نمایندگان اتحادیه ها

• هر فردی که در گذشته یا آینده در این تعریف گنجانده می شود.

همچنین، تعریف اصطلاح سوت زن نیز به صورت زیر ارائه شده است.

سوت‌زنی

whistleblowing

گزارش خطاکاری مشکوک یا واقعی از طرف یک سوت زن است.

یادآوری ۱ – گزارش خطاکاری می‌تواند شفاهی، حضوری، کتبی، در قالب دیجیتالی یا الکترونیکی باشد.

یادآوری ۲ – معمول است که در موارد زیر تمایز قایل شد :

• سوت زنی آشکاری : جایی که سوت زن اطلاعات را بدون پنهان کردن هویتش یا بدون الزام به مخفی نگه‌داشتن هویتش افشاء می‌کند.
• سوت زنی محرمانه : جایی که هویت سوت زن و هر اطلاعاتی که می‌تواند او را شناسایی کند، توسط دریافت کننده آشکار است و لی بدون رضایت سوت زن افشا نمی‌شود، مگر این که توسط قانون الزام شده باشد.
• سوت زنی ناشناس : اطلاعات بدون افشای هویت سوت زن، دریافت می‌شود.

یادآوری ۳ – سازمان‌ها می‌توانند از اصطلاحی جایگزین مانند بلند صحبت کردن یا ابراز یک نگرانی یا همتراز آنها استفاده کنند.

رابطه بین سیستم مدیریت سوت‌زنی و دیگر سیستمها و فرآیندهای سازمانی در تعیین دامنه کاربرد استاندارد ایزو ۳۷۰۰۲

******

در صورت تمایل برای آشنایی بیشتر با سیستم مدیریت سوت زنی می‌توانید متن استاندارد را دانلود و آن را مطالعه فرمایید.

دانلود فایل متن استاندارد ایزو ۳۷۰۰۲ راهنمای سیستم‌های مدیریت سوت‌زنی

ISO 37002:2021, Whistleblowing management systems- Guidelines

سازمان منتشر کننده : سازمان بین المللی استانداردها ISO

ویرایش نسخه اصلی : ۲۰۲۱

نهاد انتشار دهنده نسخه فارسی : سازمان ملی استاندارد ایران

ویرایش : ۱۴۰۱

دانلود :  ایزو ۳۷۰۰۲ راهنمای سیستم‌های مدیریت سوت‌زنی